Додека Бугарија врши притисок врз Македонија да ја забрза изградбата на железничката линија Софија – Скопје, нашата земја ја одложи модернизацијата на бугарската делница. Оваа одлука ја донесе владата на Росен Желјазков, која одобри измени во програмата „Транспортна поврзаност“ 2020 – 2027 година. во среда, објави бугарски Медијапул.
Железничката линија Софија – Скопје е дел од европскиот транспортен коридор бр.8, кој треба да го поврзе Црното со Јадранското Море по правецот Драч – Тирана – Скопје – Софија – Бургас/Варна. Целта е да се обезбеди брз транспорт на луѓе и стоки.
За нејзино спроведување, во Меморандумот за разбирање меѓу Бугарија и Македонија од 2017 година, беше преземена обврска железничката линија меѓу Софија и Скопје да биде готова во 2027 година.
Во 2019 година, како министер за транспорт, Росен Желјазков дури се пофали дека растојанието од Софија до Скопје ќе го помине со воз за помалку од еден час во 2025 година. Денес, пак, како премиер очигледно не мисли така, откако неговата влада гласаше да се откаже од проектот за модернизација на железничката линија Софија – Радомир – Перник за сметка на реализација на други железнички проекти.
Точно е дека времињата се сменија и односите со нашиот југозападен сосед станаа затегнати по доаѓањето на власта на Христијан Мицковски, објави бугарскиот портал . Самиот тој во неколку наврати најави дека ќе се насочат напорите за комплетирање на железничкиот коридор кон Србија.
Реализацијата на двата железнички проекти Софија – Перник и Перник – Радомир, за кои беа издвоени 500 милиони. евра се исклучени од финансирање во текот на тековниот програмски период 2020 – 2027 година. во рамките на програмата „Транспортно поврзување“ поради доцнење и недостиг на средства. Ова го соопшти Мариета Тодорова, раководител на Секторот за управување со ризици во органот за управување со програмата, за време на состанокот на Комитетот за мониторинг одржан на крајот на јануари во Софија, како што е јасно од објавениот записник.
Ова не е единствениот напуштен железнички проект. Се укинуваат и европските финансирања за изградба на железничките клучки Горна Орјаховица, Русе и Варна, бидејќи подготовката на проектите не е завршена.
Проектите за имплементација на ERTMS – Европскиот систем за управување со железничкиот сообраќај – исто така се отфрлаат. Причината е повторно задоцнета подготовка на проектот.
Средствата од откажаните железнички проекти ќе одат за довршување на т.н. железничкиот автопат „Тракија“ од Софија до Бургас. Неговата изградба започна со влезот на Бугарија во Европската унија во 2007 година. и требаше да биде завршена до крајот на 2023 година. Сепак, два програмски периоди се покажаа недоволни. Сега сите 700 милиони. евра во тековниот – трет, програмски период ќе одат кон доизградба на железничкиот автопат „Тракија“.
Парите ќе бидат искористени за завршување на изградбата на железничките линии Пловдив – Бургас (156 милиони евра) и Елин Пелин – Костенец, како и за железничката делница Волујак – Драгоман, рече Ивета Колева, раководител на Одделот за програмирање во Програмата за транспортна поврзаност, за време на Комитетот за следење.
Ќе биде завршен и железничкиот проект за влечните трафостаници во Русе, Разград и Варна од изминатиот програмски период. Кон нив се додадени уште три влечни трафостаници во Видин, Бојчиновци и Брусарци, како и SCADA системот за управување со возниот сообраќај во нив.
Средствата ќе бидат наменети и за довршување на прифатната зграда на железничката станица во Нова Загора, која доцнеше поради зачувувањето на старата зграда по протестите на локалното население.
Така, до крајот на тековниот програмски период – во 2029 година, Бугарија мора да има модернизирани 169 километри железнички линии.
Изградбата на железничката линија Софија – Скопје е замислена уште во 1870-тите години, кога овие територии биле дел од Отоманската империја, покажуваат историските документи.
И ако ова беше приоритетен проект за Бугарија, делницата Радомир – Ѓуешево е изградена во далечната 1910 година, со потрошени импресивни 12,3 милиони за тоа време. златни лева, за останатите земји од регионот и т.н големи сили очигледно не беше случај.
Поради оваа причина, железничарите сметаат дека не треба да се биде преголем оптимист за можноста за брза врска меѓу Софија и Скопје да се случи овој век. Главната причина за ова е што трасата по Радомир до Крива Паланка во Македонија минува низ тежок планински терен и ќе бидат потребни милијарди за изградба на железничката пруга. Во исто време, веќе се водат дискусии за тоа колку ќе биде ефективно.